Nawet 60% spożywanych codziennie produktów spożywczych może stanowić żywność przetworzona - aby dobrze zrozumieć czym w zasadzie ona jest warto zapoznać się z kilkoma grupami żywności. Pierwsza z grup – żywność nieprzetworzona – to wszystkie te produkty, których pochodzenie jest w pełni naturalne. Do zdrowej żywności nieprzetworzonej należą więc owoce, warzywa, wszelkiego rodzaju nasiona, grzyby, glony, mięso, podroby, mleko oraz jaja. Co istotne – żywnością nieprzetworzoną jest też woda. Druga grupa to z kolei żywność minimalnie przetworzona – czyli produkty nieprzetworzone, poddane – na przykład – procesom suszenia, krojenia, mielenia, mrożenia, gotowania, filtrowania czy pasteryzacji. Poruszając kwestię żywności przetworzonej – nie wolno zapomnieć o tak zwanych „przetworzonych składnikach kulinarnych”, w skład których wchodzą produkty, które nie są spożywane samodzielnie (na przykład cukry i tłuszcze). I właśnie w tym momencie dochodzimy do żywności przetworzonej – unikanej nie tylko przez miłośników zdrowego stylu życia, ale wszystkich tych z nas, którzy walczą z różnego typu problemami zdrowotnymi.

Żywność przetworzona – czego unikać?

Żywność przetworzona to nie tylko produkty z grupy pierwszej, do których zostały dodane składniki z grupy drugiej – to również poddanie ich rozmaitym procesom technologicznym. Do szkodliwej dla zdrowia żywności przetworzonej należą między innymi warzywa w słoikach czy owoce w puszkach – zamiast sięgać po słabej jakości „gotowca” warto przygotować posiłek samemu, korzystając chociażby z wartościowych bio produktów, dostępnych w sklepach ze zdrową żywnością. Oprócz żywności przetworzonej na stołach w wielu domach nierzadko znajdziemy produkty wysoko przetworzone – w których często nie znajdziemy nawet śladu po żywności naturalnej. Mowa oczywiście o wszelkiej maści słodkich i słonych przekąskach, kolorowych napojach, daniach „w proszku”, parówkach oraz gotowych obiadach w formie mrożonek, zachęcających do zakupu szybkością przygotowania. Jak się okazuje, więcej żywności przetworzonej oraz wysoko przetworzonej w naszych domach - tym większe ryzyko zachorowania na wiele chorób. Co ciekawe, niezdrowy, często wysokokaloryczny „obiad w 5 minut” z powodzeniem można zastąpić dziś chociażby pożywną, ekologiczną zupą – na przykład tajską kokosową.

Spożywanie przetworzonej żywności - wpływ na rozwój demencji

Jak podaje opublikowane w internetowym wydaniu czasopisma Neurology badanie American Academy of Neurology®, jedzenie żywności przetworzonej może mieć wpływ na zachorowanie na demencję. W badaniu uczestniczyło 72 083 osób w wieku 55 lat i starszych. Przez okres średnio 10 lat badacze monitorowali ich zdrowie i spożycie żywności. Okazało się, że osoby jedzące więcej mocnoprzetworzonej żywności miały wyższe ryzyko zachorowania na demencję. Badacze odkryli, że 10% wzrost spożycia wysoko przetworzonej żywności wiąże się z 25% wyższym ryzykiem zachorowania na demencję. Z kolei zastąpienie 10% wysoko przetworzonej żywności nieprzetworzoną lub minimalnie przetworzoną (taką jak owoce, warzywa, nabiał, mięso) wiązało się ze 19% mniejszym ryzykiem demencji. Nawet bardzo niewielkie zmiany w diecie, takie jak zmniejszenie spożycia wysoko przetworzonej żywności o zaledwie 50 g dziennie i jednoczesne zwiększenie spożycia nieprzetworzonej lub minimalnie przetworzonej żywności o 50 g dziennie, mogą wpłynąć na zmniejszenie ryzyka demencji o 3%.

- Zamiast kupować popularne, słodkie płatki do mleka, warto przygotować te naturalne, owsiane – mówi Sandra Kania, dietetyk – Dodając do nich daktyle i orzechy, możemy uzyskać bardzo podobny smak do tych płatków, które zawierają całe mnóstwo sztucznych, szkodliwych składników. Kolorowe napoje orzeźwiające zastąpmy wodą z cytryną lub innymi owocami, na przykład malinami czy truskawkami. W sklepach ze zdrową żywnością znajdziemy też sporo interesujących bio produktów – na przykład ekologiczny majonez, zdrowszy zamiennik tradycyjnego. Zadbajmy o swoje zdrowie i formę nie tylko na wiosnę czy lato – ale na lata! Unikanie produktów wysoko przetworzonych może stanowić doskonały pierwszy krok do wprowadzenia zdrowych, przemyślanych zmian żywieniowych, które zaprocentują w przyszłości.

Żródło:
Huiping Li, Shu Li, Hongxi Yang, Yuan Zhang, Shunming Zhang, Yue Ma, Yabing Hou, Xinyu Zhang, Kaijun Niu, Yan Borne,
Yaogang Wang. 
Association of Ultraprocessed Food Consumption With Risk of Dementia A Prospective Cohort. 
Neurology, July 27, 2022
https://www.sciencedaily.com/releases/2022/07/220727163045.htm